Defecten? Of kenmerken?

 Defecten? Of kenmerken? 

Wanneer mensen een opleiding tot boomverzorger volgen, hoort daar ook een stuk boombeoordeling bij. En dan wordt er al heel snel gezocht naar de mogelijke oorzaak van een ‘gebrek’. Begrijpelijk, maar contraproductief. We moeten eerst kijken en pas wanneer we alles genoteerd hebben, kunnen we proberen achterhalen waar een en ander zijn oorzaak vindt. Een voorbarige conclusie kan de rest van de waarneming kleuren waardoor we zaken over het hoofd zien, of op zoek gaan naar bevestiging van ons (voor)oordeel. Een typisch geval zijn verticale stamscheuren bij jonge bomen. Daar zien we al snel een vorstscheur in. Het grootste gevaar van vorstscheuren is niet wat het doet met de boom, maar wel wat het doet met de boomcontroleur. Doorgaans leiden vorstscheuren tot het uitvallen van het brein en stoppen we met nadenken. 

We moeten zo langzaamaan eens ophouden met het zoeken naar gebreken. Wanneer we alles wat we vaststellen als een gebrek omschrijven, wil de eigenaar al snel weten hoe gevaarlijk dat is. En dan wil die van ons ook nog eens weten of we kunnen instaan voor de veiligheid. In de werkgroep die zich bezig houdt met de Europese standaards hebben ze dat helemaal begrepen. Ze willen het daar niet meer over gebreken hebben, maar over kenmerken. Want laten we eerlijk zijn: een boom die zijn schade hersteld heeft, die is veilig. Je kan een herstelling geen gebrek noemen. Dus een holte, tja, dat is een holte en niet per definitie een gebrek. Een dode tak boven in een boom. 20 cm dik. Volgens het boekje levensgevaarlijk, ook wanneer die amper 40 cm lang is. Is dat een gebrek of een habitat? Zelfs een lange dode en versteende tak van een zomereik komt niet zomaar naar beneden. Een dode tak van een populier, dat is wat anders. Maar dan speelt de locatie ook nog heel erg mee. Waar hangt die en hoeveel schade kan die maken? 

Als we bomen willen behouden, als we de ecologische waarde van veterane bomen willen opkrikken, dan moeten we niet continu alles wat we tegenkomen als een gebrek beschouwen. Laten we eerst eens kijken wat er werkelijk aan de hand is. Als wij alles continu een gebrek noemen, dan moeten we niet verrast zijn dat de beheerder zich zorgen maakt over de veiligheid en ingrijpt waar dat nog lang niet nodig is. Als de zorgplicht te veel doorgeslagen is, zijn wij daar de eerste oorzaak van.

資料來源:

Wim Peeters